Psychopills: używanie leków psychotropowych w sposób etyczny i strategiczny

Jeden na pięciu Włochów zażywa leki psychiatryczne, których łączny koszt w samych Włoszech przekracza 3 miliardy 300 milionów euro. Prawdziwy boom w sprzedaży leków psychotropowych, które są obecnie przepisywane i przyjmowane również w celu radzenia sobie z normalnymi trudnościami, niepokojami i dyskomfortami życia codziennego.

Tendencja do medykalizowania wszelkich negatywnych emocji lub odczuć typowych dla naszego społeczeństwa dobrobytu prowadzi coraz bardziej do złudzenia, że ​​„zdrowym” stanem egzystencjalnym jest „szczęście za wszelką cenę i zawsze” i że ci, którzy tego nie robią żyjąc w takim stanie mają psychologiczny, a co gorsza, biologiczny problem, który należy skorygować lekiem.

Od kilku lat jesteśmy świadkami niepowstrzymanego i niepokojącego trendu rozszerzać ideę choroby psychicznej na coraz większą liczbę aspektów ludzkiego życia. więc praktycznie nikt z nas nie może być uważany za „zdrowego” zgodnie z najnowszą wersją tak zwanej „Biblii psychiatrii” DSM-5. W rzeczywistości, jeśli zastosujemy się do kryteriów tego podręcznika, prawie 25% populacji wydaje się cierpieć na zaburzenia psychiczne przynajmniej raz w życiu.

Oto więc reakcja żałoby po stracie ukochanej osoby staje się depresją, nieśmiałość staje się fobią społeczną, a żywe i zbuntowane dziecko, którego nauczyciel nie może potrzymać, staje się chorym dzieckiem, które musi być leczone, najlepiej lekiem psychotropowym. zmieni go we wzorowego ucznia.

Wiara w postęp medycyny typowa dla naszego stulecia, podsycana i wzmacniana do przesady przez interesy ekonomiczne przemysłu farmaceutycznego, prowadzi coraz bardziej do przekonania, że ​​istnieje psychopigułka na każdy dyskomfort, a jednocześnie, że każdy dyskomfort można przezwyciężyć tylko dzięki psychopigułce.

W rzeczywistości tak nie jest: nie wszystkie emocjonalne, relacyjne i psychiczne cierpienia są chorobami, które wymagają leczenia farmakologicznego. W rzeczywistości leki mogą być zbyteczne, jeśli nie szkodliwe, jeśli są stosowane w leczeniu zaburzeń, które nie należą do sfery „biochemicznej” jednostki, ale do złożonego zestawu relacji, jakie osoba ma ze sobą, innymi i światem.

Mówiąc słowami ojca medycyny Hipokratesa, „similia similibus curantur” (rzeczy podobne leczy się podobnymi rzeczami): jeśli problem powstaje na poziomie rodzinnym, kulturowym, społecznym, interpersonalnym, najlepszym sposobem radzenia sobie z nim jest działać na tym samym poziomie; wręcz przeciwnie, jeśli problem jest generowany biologicznie, uprzywilejowanym leczeniem będzie leczenie psychofarmakologiczne.

W związku z tym wyniki najnowszych badań naukowych wykazały, że lek stanowi centralną część leczenia tylko w niektórych bardzo ciężkich sytuacjach, na przykład w przypadku psychozy, choroby afektywnej dwubiegunowej lub ciężkiej depresji. We wszystkich innych przypadkach leczeniem z wyboru jest psychoterapia, a nie leki psychotropowe. Dotyczy to na przykład wszystkich tak zwanych „zaburzeń lękowych” (napady paniki, obsesje i kompulsje, fobie, hipochondria itp.). W rzeczywistości u podstaw tych zaburzeń nie leży nieprawidłowe funkcjonowanie reakcji lękowej, jak sugeruje ich nazwa, ale zmiana w postrzeganiu lęku przed pewnymi sytuacjami (wewnętrznymi lub zewnętrznymi), które wywołują reakcję lękową.

Jak również podkreślił neurobiolog Joseph LeDoux, lek może hamować reakcje lękowe, ale nie może zmienić percepcji strachu. Dlatego interwencja, która chce być skuteczna i wydajna, nie może ograniczać się do blokowania reakcji lękowej, ale musi interweniować w przerażające postrzeganie osoby. W takich przypadkach leki psychiatryczne mogą nawet pogorszyć sytuację, gdy osoba używa ich jako „kuli”, przez co coraz mniej jest w stanie „chodzić” samotnie.

To samo dotyczy zaburzeń odżywiania (anoreksja, bulimia, wymioty i napady objadania się), w których międzynarodowe wytyczne wskazują psychoterapię (indywidualną lub rodzinną w zależności od sytuacji) jako najskuteczniejszą terapię bez konieczności sięgania po leki psychotropowe. Terapie, które okazały się najskuteczniejsze w leczeniu tych zaburzeń, w świetle najnowszych dowodów naukowych, to psychoterapia poznawczo-behawioralna i krótka terapia strategiczna.

Nie wolno wreszcie zapominać, że w dziedzinie psychologii słowo „wyleczenie” jest często używane zamiennie w odniesieniu do pojęcia „uzdrawiania”, rozumianego jako całkowite wyleczenie zaburzenia, a nie tylko „zarządzanie” jego objawami.
Leki psychotropowe w rzeczywistości należą do kategorii terapii „objawowych” i nieleczniczych, to znaczy nie są w stanie „wyleczyć” zaburzeń psychicznych, ale są konfigurowane, w zależności od przypadku, jako interwencje mające na celu „zarządzanie” objawy lub wspomagać proces gojenia, co jednak odbywa się dzięki innym rodzajom interwencji, np. psychoterapeutycznych.

Ale „leczenie” i „zarządzanie” to oczywiście nie to samo, a profesjonalista, który chce zająć etyczną i strategiczną pozycję wobec pacjentów, musi zatem uprzywilejować, tam gdzie to możliwe, interwencje mogące doprowadzić do całkowitego wygaśnięcia zaburzenia i ponownego ustalenie stanu dobrego samopoczucia osoby. Tylko wtedy, gdy w „nauce i sumieniu” uzdrowienie nie wydaje się możliwe do osiągnięcia, ważne będzie uciekanie się do terapii, które pozwolą ci opanować lub złagodzić zaburzenie w najskuteczniejszy możliwy sposób.

Jak twierdzi wielki psychiatra Philippe Pinel”Prawidłowe podawanie leków jest sztuką niemałej wagi, ale ważniejszą sztuką jest wiedzieć, kiedy w ogóle ich nie podawać".

Dr Roberta Milanese (Psychoterapeutka, wykładowca i oficjalny badacz Centrum Terapii Strategicznej)

Bibliografia:
Caputo, R. Milanese (2017), Psychopigułki. Za etyczne i strategiczne zażywanie narkotyków, Ponte alle Grazie, Mediolan.